امنیت (security) چیست؟
امنیت مفهومی چندوجهی است که تعاریف و تفاسیر مختلفی دارد. به طور کلی، امنیت به حالت یا وضعیتی اطلاق میشود که در آن فرد، جامعه یا سازمان از خطر، آسیب یا تهدید در امان باشد.
برخی از تعاریف رایج امنیت عبارتند از:
- آزادی از ترس و خطر: این تعریف بر غیبت تهدید و خطر به عنوان مبنای امنیت تاکید دارد.
- امن بودن: این تعریف بر حفظ و صیانت از داراییها، جان و سلامتی افراد به عنوان مبنای امنیت تمرکز دارد.
- توانایی پیشگیری و مقابله با تهدیدات: این تعریف بر وجود توانمندی برای مقابله با خطرات و چالشها به عنوان مبنای امنیت تاکید دارد.
رابطه امنیت و راحتی با یکدیگر
رابطه بین امنیت و راحتی پیچیده و چندوجهی است. در برخی موارد، این دو مفهوم در تضاد مستقیم با یکدیگر هستند. به عنوان مثال، استفاده از یک رمز عبور قوی برای محافظت از اطلاعات شخصی شما ممکن است راحت نباشد، اما امن تر است. از سوی دیگر، برخی اقدامات امنیتی می تواند راحتی را افزایش دهد. به عنوان مثال، نصب سیستم امنیتی در خانه شما می تواند به شما آرامش خاطر بدهد و به شما کمک کند راحت تر بخوابید.
در نهایت، بهترین تعادل بین امنیت و راحتی به نیازها و شرایط فردی شما بستگی دارد. اگر نگران امنیت خود هستید، اقداماتی را برای کاهش خطر انجام دهید، حتی اگر کمی ناراحت کننده باشد. با این حال، مهم است که کیفیت زندگی خود را نیز در نظر بگیرید و از انجام اقداماتی که شما را بیش از حد مضطرب یا استرس زده می کند، خودداری کنید.
امنیت اطلاعات (Information security) چیست؟
امنیت اطلاعات به مجموعه اقداماتی گفته میشود که برای محافظت از اطلاعات در برابر دسترسی، استفاده، افشا، خواندن، نسخه برداری، ضبط، خراب کردن، تغییر و دستکاری غیرمجاز انجام میشود.
اطلاعات میتوانند شامل هر نوع دادهای باشند، از جمله:
- اطلاعات شخصی: مانند نام، آدرس، شماره تلفن و اطلاعات مالی
- اطلاعات تجاری: مانند اسرار تجاری، دادههای مشتری و مالکیت معنوی
- اطلاعات دولتی: مانند اطلاعات مربوط به امنیت ملی، زیرساخت های حیاتی و اجرای قانون
امنیت اطلاعات برای افراد، سازمانها و دولتها ضروری است. نقض امنیت اطلاعات میتواند منجر به عواقب جدی از جمله:
- سرقت هویت: مجرمان میتوانند از اطلاعات شخصی دزدیده شده برای ارتکاب جرم مالی استفاده کنند.
- از دست دادن داده ها: از دست دادن داده ها می تواند به ضرر مالی قابل توجهی برای سازمان ها منجر شود.
- جاسوسی سایبری: دولت ها و شرکت ها می توانند از اطلاعات دزدیده شده برای جاسوسی از یکدیگر استفاده کنند.
- آسیب به اعتبار: نقض امنیت اطلاعات می تواند به شهرت افراد و سازمان ها آسیب برساند.
نام های دیگر امنیت اطلاعات به زبان فارسی و انگلیسی
امنیت اطلاعات با با نام های دیگر نیز گفته می شود:
نام های دیگر امنیت اطلاعات به زبان انگلیسی
- Information Assurance (IA)
- Cybersecurity
- IT Security
- Information Systems Security (ISS)
- Computer Security
- Data Security
- Network Security
- Application Security
- Privacy
نام های دیگر امنیت اطلاعات به زبان فارسی
- حفاظت از اطلاعات
- امنیت سایبری
- امنیت سیستم های اطلاعاتی
- امنیت رایانه
- امنیت داده
- امنیت شبکه
- امنیت برنامه
- حریم خصوصی
علاوه بر این نام ها، اصطلاحات دیگری نیز وجود دارد که برای اشاره به جنبه های خاص امنیت اطلاعات استفاده می شود. به عنوان مثال، “امنیت اطلاعات و مدیریت ریسک” (Information Security and Risk Management) به فرآیندی اشاره دارد که برای شناسایی، ارزیابی و مدیریت خطرات امنیتی استفاده می شود. “حکومت، ریسک و انطباق” (Governance, Risk and Compliance) به چارچوبی اشاره دارد که برای اطمینان از انطباق سازمان با قوانین و مقررات مربوط به امنیت اطلاعات استفاده می شود.
اصول سهگانه امنیت اطلاعات (مثلث امنیت)
اصول سهگانه امنیت اطلاعات، که به عنوان مدل CIA نیز شناخته میشود، چارچوبی بنیادی برای درک و مدیریت امنیت اطلاعات ارائه میدهد. این مدل بر سه اصل اساسی استوار است که به طور خلاصه به شرح زیر است:
محرمانگی (Confidentiality)
محرمانگی به معنای حفاظت از اطلاعات در برابر دسترسی و افشای غیرمجاز است. این اصل اطمینان میدهد که اطلاعات فقط برای افراد مجاز و در شرایط مجاز قابل دسترس باشد.
برای مثال، رمزگذاری دادهها، احراز هویت کاربران و کنترل دسترسی از جمله روشهایی هستند که میتوان از طریق آنها محرمانگی اطلاعات را حفظ کرد.
یکپارچگی (Integrity)
یکپارچگی به معنای حفظ صحت، کامل بودن و ثبات اطلاعات است. این اصل اطمینان میدهد که اطلاعات دستکاری، تخریب یا تغییر نیافته باشند و دقیق و قابل اعتماد باشند.
برای مثال، استفاده از امضاهای دیجیتال، ثبت وقایع و نسخههای پشتیبان از جمله روشهایی هستند که میتوان از طریق آنها یکپارچگی اطلاعات را حفظ کرد.
در دسترس بودن (Availability)
در دسترس بودن به معنای اطمینان از دسترسی کاربران مجاز به اطلاعات و سیستمها در زمان نیاز است. این اصل ensures that information and systems are functional and accessible when needed.
برای مثال، استفاده از افزونگی، پشتیبانگیری و بازیابی اطلاعات و همچنین حفاظت از زیرساختهای IT از جمله روشهایی هستند که میتوان از طریق آنها در دسترس بودن اطلاعات را حفظ کرد.
رابطه بین اصول سهگانه
این سه اصل به طور همبسته با یکدیگر کار میکنند و برای دستیابی به امنیت اطلاعات به طور کامل، به یکدیگر وابسته هستند. نقض هر یک از این اصول میتواند پیامدهای منفی قابل توجهی به همراه داشته باشد.